Μίσος

Τώρα μάλιστα! Θα με βάλεις να σου μιλήσω και για το μίσος; Δύσκολο συναίσθημα. Δύσκολο και υποχθόνιο. Δουλεύει σιγά σιγά στις ψυχές μας, ριζώνει και άντε μετά να το διώξεις. Το μίσος έχει διάφορους ορισμούς, συνήθως όμως περιγράφει την εχθρότητα, την κατάσταση εκείνη που κάποιος επιθυμεί ή και επιδιώκει να πάθει κάτι άσχημο κάποιος άλλος ή όταν κάποιος δεν χαίρεται με τις επιτυχίες και τα ευχάριστα του άλλου (και δηλαδή λυπάται αφού τον μισεί!). Σε μία πιο γενικευμένη προσπάθεια ορισμού το μίσος έχει και λεκτική υπόσταση, π.χ. όταν κάποιος λέει άσχημα πράγματα για κάποιον άλλον.
Το μίσος μπορεί να έχει έναν αποδέκτη, μπορεί να έχει και πολλούς ταυτόχρονα. Μπορεί (και συμβαίνει αρκετές φορές) μέσα σε αυτούς του αποδέκτες να βρίσκεται και ο εαυτός μας. Γενικά το να αναλύσω το μίσος δε γίνεται. Να προσπαθήσω να το προσεγγίσω ίσως. Αυτό που πίστευα παλαιότερα είναι ότι το μίσος βλάπτει κυρίως αυτόν που το κουβαλάει. Δηλαδή, αυτός που νιώθει μίσος είναι αυτός που ταλαιπωρείται, γιατί συνεχώς ασχολείται με τον διπλανό και συνεχώς δηλητηριάζει τη ζωή του με άσχημες σκέψεις. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πόσο λάθος είχα. Αυτό που πίστευα θα μπορούσε να ήταν αλήθεια σε ένα ιδανικά πλασμένο και δομημένο κόσμο, όπου βέβαια σε έναν τέτοιο κόσμο δεν θα υπήρχε μίσος, κ.ο.κ. Το μίσος φυσικά βλάπτει και τον αποδέκτη. Δεν ξέρω μόνο ποιόν βλάπτει περισσότερο, αυτόν που το νιώθει ή αυτόν που το δέχεται;
Το άσχημο είναι ότι όταν συνειδητοποιείς ένα πράγμα, λες και φεύγει το παραπέτασμα που σε εμπόδισε να δεις καθαρά, και μεμιάς βλέπεις ένα σωρό ακόμη. Εγώ αφού κατάλαβα ότι το μίσος βλάπτει ολόκληρο το σύστημα αποστολέα-αποδέκτη, κατάλαβα και πώς αυτό πολλαπλασιάζεται. Με τον καιρό, όταν ένας άνθρωπος είναι αποδέκτης μίσους, αλλάζει. Ίσως κουράζεται κάποια στιγμή, ίσως γίνεται πιο αδύναμος, δεν ξέρω. Πάντως το αποτέλεσμα είναι ότι γίνεται και αυτός αποστολέας μίσους (και όχι απαραίτητα προς αυτόν από τον οποίον το εξέλαβε). Ίσως αδυνατεί να αντέξει άλλο το φορτίο του μίσους και θέλει να διώξει λίγο. Ακούγεται αστείο, αλλά έτσι είναι. Όσο πιο πολύ μίσος δέχεσαι τόσο περισσότερο ευάλωτος είσαι στο να γίνεις και εσύ αποστολέας του. Μην νομίζεις ότι δικαιολογώ τέτοιες συμπεριφορές, όχι, απλά έμαθα να τις αντιμετωπίζω με χιούμορ. Γιατί; Σου απάντησα ήδη, το μίσος δημιουργεί μίσος. Για αυτό δεν πρέπει να το αφήνουμε στη ζωή μας.
Ένα πρότυπο μίσους στα κόμικς αποτελεί αναμφισβήτητα η Γριά Μάγισσα (η μητέρα του Μπρούτο) που μισεί θανάσιμα τον Ποπάυ. Προσπαθεί συνεχώς να πάθει κάτι κακό ο Παπάυ, προσπαθεί να τον βγάλει από την μέση για να μπορεί ανενόχλητη να κάνει τις βρωμοδουλειές της. Το ότι συνεχώς αποτυγχάνει όμως, το γνωρίζουμε όλοι. Τι νομίζετε ότι φταίει; Το σπανάκι του Ποπάυ; Όχι, όχι αυτό είναι μόνο μια προσπάθεια των σεναριογράφων για να τρώμε όλοι το σπανάκι μας, μήπως και δυναμώσουμε, άλλη είναι η αιτία της αποτυχίας της. Προκειμένου να εξολοθρεύσει τον Ποπάυ χρησιμοποιεί ως βοηθό της τον Μπρούτο. Όλοι γνωρίζουμε την ανύπαρκτη εξυπνάδα του ή την υπαρκτή βλακεία του. Αυτό συμβαίνει και στην πραγματική ζωή. Το μίσος χρησιμοποιεί την βλακεία, ή την ηλιθιότητα εάν θέλεις για να μετακινείται. Μπορεί το όχημά του να είναι η ηλιθιότητα του ίδιου του αποστολέα, η ηλιθιότητα ενός ενδιάμεσου κρίκου, κομιστή (ή καλοθελητή στην αργκό) ή όσο και αν σου φαίνεται περίεργο ακόμη και του ίδιου του αποδέκτη.
Εγώ δεν μπορώ να σου πω ότι έχω έρθει αντιμέτωπος με μεγάλες δόσεις μίσους. Ίσως ήμουν πολύ τυχερός, τι να σου πω. Γενικά όμως προσπαθώ να το αποκρούω με χιούμορ, να φεύγει από επάνω μου. Ίσως να νιώθω ευάλωτος και φοβάμαι ότι αν το αποδεχτώ, και επειδή δεν το αντέχω, θα το στείλω αμέσως κάπου αλλού, δηλαδή μεμιάς θα γίνω και εγώ αποστολέας του. Και επειδή δεν πιστεύω στην μαγική δύναμη του σπανακιού, και επειδή δεν είμαι ο περπατημένος, δυνατός ναυτικός Ποπάυ που μπορεί να εξουδετερώσει τους πάντες, προσπαθώ να κρατάω μακριά από τη ζωή μου τις κακές μάγισσες και τους ηλίθιους (αλλά κατά τα άλλα πολύ συμπαθείς) Μπρούτο!!!!
…………………………..
Ραντεβού την άλλη Τετάρτη 6 Οκτωβρίου με το συναίσθημα της μνησικακίας.

Λύπη

Λύπη, ενδιαφέρον συναίσθημα, αν και πιστεύω ότι θα μπορούσε και να μην υπάρχει στο λεξικό σου. Γιατί; Θα σου εξηγήσω. Τι σημαίνει λύπη; α) Έντονο συναίσθημα μεγάλου ψυχικού πόνου, που προέρχεται συνήθως από ένα δυσάρεστο γεγονός, β) συναίσθημα οίκτου, συμπόνιας και γ) στενοχώρια, δυσαρέσκεια για κάτι δυσάρεστο που συνήθως οφείλεται σε εξωγενείς παράγοντες. Με βάση την ετυμολογία της λέξης καταλαβαίνεις ότι η λύπη καλύπτεται, κατά κάποιον τρόπο, από άλλα συναισθήματα που έχεις συμπεριλάβει στο λεξικό σου.
Για παράδειγμα, στην α) περίπτωση έχουμε επικάλυψη με το συναίσθημα της Απόγνωσης και λίγο του Θυμού, στην β) περίπτωση με το ενδιαφέρον που ήδη το έχουμε συμπεριλάβει όταν αναλύσαμε την Αδιαφορία. Το μόνο που μένει λοιπόν να σου αναλύσω (αν θέλεις δηλαδή) είναι το γ). Δηλαδή τη λύπη που αισθανόμαστε για πράγματα που συνήθως δεν είναι τόσο άμεσα εξαρτώμενα από εμάς.
Και κατά την γνώμη μου, μεγαλύτερη λύπη νιώθει κανείς για την σημερινή κατάσταση των ανθρώπων. Ολοένα και αυξάνονται τα ποσοστά του ανθρωπάκου και μειώνονται αυτά του ανθρώπου. Νιώθω μεγάλη λύπη κοιτώντας την κατάντια μας. Όλοι έχουμε ξεφύγει από τον πραγματικό λόγο ύπαρξης και περιτριγυρίζουμε σαν μέλισσες την γύρη της κενοδοξίας.
Αν θέλεις μπορώ να σου περιγράψω τη δική μου πορεία. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ένιωθα λύπη για πράγματα που δεν μπορούσα να κατανοήσω. Θεωρούσα και θεωρώ ακόμη λυπηρό το γεγονός ότι ο κάθε ένας από εμάς ξεκινάει τη ζωή του από διαφορετικό σημείο πάνω στο γήπεδο. Δηλαδή, άλλος μπορεί να είναι στην αρχή, άλλος 100 μέτρα πιο πίσω, άλλος και χιλιόμετρα. Πώς είναι δυνατόν λοιπόν να περιμένει κανείς ότι θα τερματίσουν όλοι στον ίδιο χρόνο ή ακόμη πώς περιμένεις ότι θα τερματίσουν; Γιατί κάποιοι ξεκινούν έχοντας όλα τα κατάλληλα εφόδια για παράδειγμα, να μορφωθούν, να μάθουν γαλλικά και πιάνο, ενώ άλλοι ξεκινούν με περιορισμένες δυνατότητες, ίσως και μηδενικές πολλές φορές. Δεν είναι λυπηρό αυτό; Και το ακόμη πιο λυπηρό είναι ο κάθε ένας κρίνεται για αυτό που καταφέρνει, αλλά ανεξάρτητα (εντελώς ή σχεδόν εντελώς) από το σημείο εκκίνησής του. Σαν παιδί λοιπόν μου προκαλούσε λύπη η κατάσταση αυτή. Αποτέλεσμα να νιώθω ακόμη περισσότερο ένοχος για τις όποιες δυνατότητες εγώ είχα. Να σε πάω ακόμη παραπέρα: ένιωθα ότι πρέπει να είμαι τέλειος σε όλα, για να δικαιώσω όλους αυτούς που ήταν πιο πίσω από μένα. Αν δεν τα κατάφερνα θα ήταν σαν να τους απογοήτευα, τους πήρα καλά καλά την θέση στο γήπεδο και μετά δεν έκανα τίποτα, τεμπέλιασα. Αποτέλεσμα: ακόμη πιο έντονο συναίσθημα λύπης κάθε φορά που επιτύγχανα, γιατί ξέφευγα ακόμη περισσότερο από αυτούς που ήταν πίσω από εμένα. Και που δεν έφταιγαν που ήταν πιο πίσω από εμένα, κλπ, κλπ. Σε ένα φαύλο κύκλο διαρκώς, δηλαδή, που ποτέ δεν ξεφεύγεις. Νιώθεις ότι έχεις καταχραστεί πράγματα από άλλους, και πρέπει συνεχώς να τα αυξάνεις, να τα μεγαλώνεις, αλλιώς είσαι εκμεταλλευτής. Θα μου πεις γιατί δεν σκεφτόμουν ότι υπήρχαν και άλλοι που ήταν μπροστά από εμένα; Πώς, το σκεφτόμουν και αυτό, και τους λυπόμουν, γιατί και αυτοί διαρκώς ζούσαν στον πυρετό της δικαίωσής μου. Δεν ήξερα πώς μπορούσε όλη αυτή η τρελή κούρσα να σταματήσει και να ξεκινήσει από την αρχή, με όλους εμάς στο ίδιο σημείο εκκίνησης .
Μεγαλώνοντας, πέραν αυτών, ένιωθα λύπη για την κενότητα των ανθρώπων. Μου προκαλούσε λύπη να βλέπω να αδειάζουμε σιγά σιγά από αξίες και να γινόμαστε μια κουκιδίτσα. Γιατί, άνθρωπος χωρίς αξίες (ουσιαστικά ανθρωπάκος) ασχολείται με πράγματα που εκείνος θεωρεί σημαντικά που όμως κατά βάση είναι ασήμαντα!
Δε θα μπορούσα να ταιριάξω το συναίσθημα της λύπης με άλλο ήρωα καλύτερα από τον Μικρό Πρίγκιπα. Ξεκίνησε από τον πλανήτη του για να βρει καινούριους φίλους, γιατί εκεί είχε μόνο το τριαντάφυλλό του, που νόμιζε μοναδικό. Ξεκίνησε γεμάτος χαρά και όνειρα ότι η ζωή του θα αλλάξει και δε θα είναι πια πληκτική. Όμως από όπου και να πέρασε συνάντησε κενούς ανθρώπους που έκαναν μόνο ασήμαντα πράγματα. Και λυπήθηκε. Λυπήθηκε για τους φίλους που δεν έκανε. Λυπήθηκε πάρα πολύ όταν συνειδητοποίησε ότι το λουλούδι του, που θεωρούσε μοναδικό δεν ήταν. Όμως αργότερα κατάλαβε ότι ήταν μοναδικό αφού αυτός είχε σπαταλήσει χρόνο για να το φροντίσει! Αυτό είναι λόγος να νιώθει κανείς χαρά και όχι λύπη.
Η δική μου σχέση με τη λύπη, όπως καλά κατάλαβες είναι τέλεια!!! Αν κάνω κάτι για να την αντιμετωπίσω; Πολλές φορές νιώθω ανίσχυρος, νιώθω ότι όλα γύρω μου είναι μάταια και θα μείνουν έτσι για πάντα. Κλείνω το εαυτό μου στο κουτάκι της λύπης και το σφραγίζω ερμητικά. Προσπαθώ να σκέφτομαι ότι κάποια πράγματα μπορούν να αλλάξουν. Σιγά σιγά, ένας ένας από εμάς αν βελτιώνεται, κάποια στιγμή όλος ο κόσμος θα αλλάξει! Πολύ αισιόδοξο σχέδιο, το ξέρω αλλά τι να κάνουμε; Και εγώ όπως ο Μικρός Πρίγκιπας βλέπω μόνο με την καρδιά. Ας βρει ο κάθε ένας από εμάς τουλάχιστον έναν να αλλάξει, μετά τον εαυτό του, όπως ο Μικρός Πρίγκιπας άλλαξε (εξημέρωσε) την αλεπού. Γιατί η ίδια ήθελε να διαφέρει από τους άλλους. Τουλάχιστον η λύπη θα είναι μικρότερη
(http://www.youtube.com/watch?v=CyagYU1Oql8&feature=related).
«….Ο Μικρός Πρίγκιπας πήγε να δει τα λουλούδια και ξανάρθε στην αλεπού: «Αντίο» είπε. «Αντίο», είπε η αλεπού. «Να το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: μόνο με την καρδιά βλέπεις σωστά. Όταν ψάχνεις με τα μάτια, η ουσία πάντα σου ξεφεύγει.» «Μόνο με την καρδιά βλέπεις σωστά» επανέλαβε ο Μικρός Πρίγκιπας, για να το θυμάται».
………………………………………………..
Ραντεβού την επόμενη Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου με το συναίσθημα του μίσους.

Κενοδοξία

Ενδιαφέρον που με ρωτάς για κάτι τόσο σύνηθες στην εποχής μας, την κενοδοξία. Όλοι θα πρέπει να ξέρουν τι είναι, δεδομένου ότι τριγύρω μου βλέπω αρκετούς κενόδοξους. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, κενόδοξος : αυτός που επιδιώκει ή υπερηφανεύεται για κάτι, το οποίο συνήθως είναι ασήμαντο, κατά κάποιον τρόπο (σύμφωνα και με τα ετυμολογικά λεξικά) ο ματαιόδοξος. Αν και έχει ακόμη πιο σκοτεινή πλευρά η κενοδοξία από ότι η ματαιοδοξία. Ίσως γιατί έχει ως πρώτο συνθετικό το κενό, παρά το μάταιο, και όπως καταλαβαίνεις περισσότερο μάς φοβίζει κάτι που μπορεί να είναι άδειο (δηλαδή ανύπαρκτο) παρά κάτι που απλά μπορεί να μην οδηγήσει πουθενά (δηλαδή μάταιο).
Γενικότερα, όσο πιο κενός και ρηχός είναι ένας άνθρωπος, ή για να μιλάμε στην γλώσσα μας, όσο πιο πολύ ανθρωπάκος είναι κάποιος, τόσο περισσότερο κενόδοξος είναι. Γιατί πολύ απλά, κάποιος που δεν είναι ρηχός και είναι γεμάτος με αξίες δεν πρόκειται να χαραμίσει χρόνο για να επιδείξει το ο,τιδήποτε έχει. Αυτός που δεν έχει αξίες, δεν έχει άλλο τρόπο για να τραβήξει την προσοχή των άλλων, να ξεχωρίσει δηλαδή, και προσπαθεί να περηφανευτεί σχετικά με ανούσια πράγματα, π.χ. με τα χρήματα και ότι έχει σχέση με αυτά, ένα σούπερ αυτοκίνητο, ένα ακριβό κόσμημα, κλπ.
Ποιος άνθρωπος, θα ασχοληθεί με ένα ακριβό κόσμημα, που μέταλλο ήταν και μέταλλο θα μείνει σε όλη του τη ζωή. Κάτι το οποίο δεν εξελίσσεται με τον χρόνο, δεν αποσπά ποτέ την προσοχή του ανθρώπου. Αυτά που μένουν σταθερά, αμετάβλητα, είναι οι αξίες του ανθρωπάκου, αυτά έχει και πορεύεται, με αυτά χορταίνει την κενοδοξία του.
Γενικά η κενοδοξία είναι ένα συναίσθημα που μπορώ να σου πω, ότι με εκνευρίζει. Γιατί; Έχω σιχαθεί τους ανθρώπους πανομοιότυπα ενός κενόδοξου ανθρωπάκου που ζουν μόνο για να επιδεικνύουν την ηλιθιότητά τους μέσω της κενοδοξίας τους. Πλέον όλα καθορίζονται από το πόσα χρήματα κερδίζεις, τι θέση έχεις στη δουλειά σου, πού έχεις εξοχικό, τι καινούριο πανάκριβο κοστούμι ή φόρεμα αγόρασες, και τι θα βάλεις στην τάδε χαζοεκδήλωση κενοδοξίας που όλοι θα κρατήσουν από εσένα το «ωραίο» σου περιτύλιγμα.
Αυτό που μπορώ να πω στους ανθρώπους με λίγη κενοδοξία (σε αυτούς με πολύ δεν έχω να πω τίποτα, και σιγά μη με διαβάσουν κιόλας!!!), σε αυτούς που ακροβατούν μεταξύ πραγματικής ζωής και ψεύτικης, είναι ότι τις περισσότερες φορές είναι προτιμότερο ένα άσχημο δώρο από ένα πανέμορφο περιτύλιγμα. Πρέπει να δοθεί η ευκαιρία στον κάθε έναν από εμάς να «κριθεί» από αυτό που υπάρχει, κρύβεται κάτω από το πολύχρωμο, γυαλιστερό χαρτί. Ό,τι και αν είναι, μπορεί να αλλάξει, μπορεί να βελτιωθεί. Δεν αλλοιώνεται με την ατμόσφαιρα, ίσα ίσα τροποποιείται και γίνεται καλύτερο.
Με θλίβουν οι εικόνες από ανθρωπάκους με στερεότυπα κενοδοξίας, με θλίβουν περισσότερο, γιατί κάνουν την ζωή μας ψεύτικη. Και λέω ζωή μας, γιατί όλοι μας έχουμε γύρω μας ανθρώπους κενόδοξους, περισσότερο ή λιγότερο. Θα μου πεις γιατί; Τι να σου πω; Πολλαπλασιάζονται μάλλον. Ίσως φτάσουν σε ένα ανώτατο όριο και μετά αρχίσουν να μειώνονται κάπως, ελπίζω! Οπότε όσο περισσότεροι κενόδοξοι άνθρωποι είναι τριγύρω, η ζωή μας γίνεται όλο και λιγότερο αληθινή. Σκέψου, σαν να έχεις ένα σωρό ωραία τυλιγμένα δώρα, με φιόγκους, φιογκάκια, ωραία χρώματα, μεταξωτές κορδέλες και δεν μπορείς να ανοίξεις κανένα! Τι είναι λοιπόν καλύτερο ως εικόνα, αυτό που μόλις σου περιέγραψα ή ένα απλό δωράκι, με ένα απλό περιτύλιγμα που είναι όλο δικό σου, μπορείς να το ανοίξεις και να δεις τι είναι. Η κενοδοξία μάς οδηγεί σε έναν κάλπικο κόσμο, σε έναν κόσμο που δε φαίνεται ψεγάδι, σε έναν κόσμο που κρύβεται κάτω από το ωραίο περιτύλιγμα. Και ό,τι ψεγάδι δεν φαίνεται, δεν μπορεί να διορθωθεί.
Και επειδή όλα της ζωής έχουν μεταφερθεί στα κόμικς, δεν μπορώ να πω ότι δυσκολεύτηκα να βρω έναν κενόδοξο ήρωα. Ήθελα να αποτυπώνει την επικίνδυνα κενόδοξη φιγούρα, δηλαδή αυτόν που είναι οπτικά συμπαθής, καλοβαλμένος, κλπ, αλλά εντελώς κενόδοξος. Και τον βρήκα. Είναι ο Σκληρόκαρδος Χρυσοκούκης, ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Σκρουτζ που προσπαθεί να γίνει το πιο πλούσιο παπί του κόσμου. Σκεφτείτε, από τη μία πλευρά έχουμε το παπί χωρίς κενοδοξία (Σκρουτζ) και από την άλλη αυτό με κενοδοξία (Χρυσοκούκης). Είναι και οι δύο φιλάργυροι και τσιγκούνηδες, όμως ο κενόδοξος επιδεικνύει τα χρήματά του, είναι κακός, μοχθηρός και αδίστακτος. Χρησιμοποιεί ανήθικα κόλπα για να πετύχει αυτό που θέλει και δεν χρησιμοποιεί ποτέ τα χρήματά του για άλλο σκοπό (σε αντίθεση με τον Σκρουτζ). Αυτό συμβαίνει και με τους δύο υποθετικούς εαυτούς μας: με ή χωρίς κενοδοξία; Ο καθένας μπορεί να διαλέξει.
Η δική μου σχέση με την κενοδοξία; Κανονικά δεν θα πρέπει να μιλήσω εγώ για αυτό, αλλά οι άνθρωποι που ζουν γύρω μου. Το μόνο που έχω να πω είναι ότι σύμφωνα με τη ζωή που κάνω, μάλλον πρέπει να ξέφυγα από τα νύχια της κενοδοξίας. Μάλλον πέταξα από πάνω μου τον Χρυσοκούκη, τον έκλεισα σε ένα μεγάλο πύργο, σαν αυτόν που ζει, στην Αφρική, και κανείς δεν θα μπορέσει να τον βρει, γιατί τον έκρυψα σε ένα λόφο που είναι ορατός μόνο τα δίσεκτα έτη, τους μήνες που το όνομά τους ξεκινά από Α και μόνο τις ζυγές μέρες, τον χάρτη με τις οδηγίες (που μου έδωσε ένα ναυτικός που μετά πνίγηκε) τον έσκισα κομματάκια και τον έκαψα, κλπ, κλπ. Δεν θα τον βρείτε, μην ψάχνετε άδικα τον πύργο και το λόφο!!
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι οι Χρυσοκούκηδες με την κενοδοξία τους στην αρχή μπορεί να φαίνονται νικητές και μπορεί κάποιος να του ζηλέψει, όμως πιστεύω ότι η μοίρα τούς έχει καταδικάσει να βγαίνουν πάντα δεύτεροι. Η πρώτη εμφάνιση του Χρυσοκούκη ήταν το 1956, τόσα χρόνια έχουν περάσει και προσπαθεί, προσπαθεί, είδατε να έχει καταφέρει τίποτα; Ακόμη ο Σκρουτζ είναι το πιο πλούσιο παπί στον κόσμο!!
…………………………………………………………………………………………..

Ραντεβού την άλλη Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου με το συναίσθημα της λύπης